Botermarkt

De Botermarkt is eigenlijk de plaats in Gent die begint aan de voet van het Belfort en loopt tot aan het stadhuis. Deze korte straat bevat dus een aantal prachtige gebouwen. Het Belfort met zijn Lakenhalle en de mammelokker, Het stadhuis en Het Sint Jorishof.

Deze plaats werd oorspronkelijk de “Plaats voor ’t Schepenhuis” genoemd. In de 17e eeuw veranderde het in de ‘Paradeplaats” en sinds begin 19e eeuw werd het de “Botermarkt”.

Tot 1899 was de straat ter hoogte van het Stadhuis afgesloten en werd met de aanleg van de Belfortstraat (toen Borluutstraat) opengebroken. Om hier een duidelijk beeld van te krijgen verwijs ik naar de teksten en foto’s van de Regnessestraat.

De markten die plaats vonden op dit plein begonnen zich in de 15e eeuw te vormen en aanvankelijk kon men er houtskool verkrijgen. Vanaf de 16e eeuw was er de wolmarkt en pas in de 17e eeuw kwam men van het platteland om er boter en eieren te verkopen, wat leidde tot de actuele naam.

Misdadigers werden er publiekelijk tentoongesteld of rondgereden en op stand- of geselplaatsen openbaar gestraft.

Aan de gevel van het stadhuis zijn een aantal beelden geplaatst. Er waren er 54 gepland, maar er werden er maar 19 gerealiseerd. Opdracht werd gegeven aan Julien Dillens. De beelden van Keizer Karel en Margaretha van Oostenrijk zijn in 2000 vervangen door polysteren replica’s.

Sedert 1618 werd de verkoop van boter en kaas overgebracht naar de Paradeplaats vlak bij het stadhuis. Vandaar de naam Botermarkt. De aanvoer geschiedde in grote en kleine kuipen. De boter was meestal afkomstig van Diksmuide, van Veurne, van Roeselare (1664).

In 1896 begon op de Botermarkt de verkoop van boter en eieren elke vrijdag om 7u, in de winter om 8u en eindigde ’s middags. Dergelijke markten verdwenen met de uitbreiding van de leurhandel in melk en met de opkomst van de zuivelwinkels.

Blijkbaar brachten de landlieden die in de Belle Epoque hun zuivelproducten naar de Botermarkt voor het stadhuis brachten zowat de halve stad op de been. De Gentse dagmarkten, zoals de Botermarkt, waren tot begin 20ste eeuw de plaatsen bij uitstek waar de stadsbewoners hun voedsel aankochten. Dagelijkse bevoorrading was belangrijk in een tijd waarin de mogelijkheden voor het bewaren van etenswaren beperkt waren.