Het Gildehuis der Vrije Schippers

Het Gildehuis der Vrije Schippers is een van de best bewaarde gildehuizen aan de Graslei in Gent, op de oostelijke zijde van de Leie. De gilde van de Vrije schippers kocht het aan in 1530.
Oorspronkelijk was het gebouw eigendom van de molenaarsgilde en droeg de naam Windas. Toen de kapitaalkrachtige vrije schippers het kochten lieten ze het in de stijl van de Brabantse gotiek restaureren. De deken van de gilde van de Vrije Schippers liet in 1531 een nieuwe gevel ontwerpen door bouwmeester Christoffel van den Berghe. De eerste verdieping is bekroond met wapenschilden van de gebieden waarover keizer Karel V regeerde. Ook zijn devies Plus oultre (Steeds verder) is er te zien. Hogerop zijn beelden die de activiteiten van de neringen weergeven met daarboven twee Bourgondische Sint-Andreaskruisen.  De Leie, tussen de Sint-Michielsbrug en de Grasbrug was vanaf de 10e tot de 18e eeuw een belangrijke binnenhaven voor Gent. In de tweede helft van de 17e eeuw zag de gilde zich om financiële redenen verplicht het gebouw te verkopen en het wisselde daarna een aantal keren van eigenaar.
Het gildehuis kreeg een aantal verschillende functies en inrichtingen alhoewel het structureel vrijwel onaangetast bleef. De Belgische staat kocht het aan in 1897 en de trapgevel uitgevoerd in Balegemse steen werd gerestaureerd in de aanloop naar de Wereldtentoonstelling van 1913 in Gent.
In 2015 startte een nieuwe restauratie en renovatie onder impuls van de nieuwe eigenaar, het Havenbedrijf van Gent, dat het gebouw kocht voor 1,85 miljoen euro. De gevel en het interieur worden opnieuw volledig gerestaureerd - kostprijs bijna 4 miljoen euro inclusief het archeologisch onderzoek - met maximaal behoud van de bestaande elementen. Het gebouw zal als representatieruimte dienen voor de Gentse haven. Op het gelijkvloers komt een expositieruimte waar Gentenaars en toeristen kunnen binnenlopen.
Het huidige North Sea Port kocht het gebouw aan in 2011 om redenen van openbaar nut. Het havenbedrijf zag het huis als en mooie opportuniteit om zich meer te gaan profileren in de Gentse binnenstad naar werkplek/vergaderruimte/tentoonstellingsruimte. Hiervoor was een grondige restauratie en renovatie noodzakelijk.
In het ondersteunend ontwerp werd de haven van Gent teruggebracht naar zijn historische roots en werd bovendien beter bereikbaar voor het grote publiek. De uitdaging schuilde er in het project opnieuw actief deel te laten uitmaken van haar omgeving, de Graslei en Korenlei, in de middeleeuwen dé haven, vandaag een toeristische parel die jaarlijks duizenden bezoekers naar Gent brengt. Daarnaast moest het gebouw toegankelijk gemaakt worden en moesten flexibele ruimtes gecreëerd worden. De verbouwingswerken en herinrichtingswerken van het ‘Huis van de Vrije Schippers’ hadden aldus een veelzijdig doel, hierbij steunend op drie peilers: duurzaamheid, herkenbaarheid en flexibiliteit.
Het gebouw werd herbestemd tot een multifunctioneel gebouw waarbij in de historische kelder, gekenmerkt door gewelven, een receptieruimte werd ondergebracht. Op de eerste en tweede verdieping werd telkens een vergaderzaal met salon en ondersteunende ruimtes ondergebracht, en onder de originele, imposante dakkap bevindt zich een seminarieruimte. Het gelijkvloers fungeert als publiek toegankelijke tentoonstellingsruimtes die het verhaal van zowel de historische als de huidige haven van Gent, maar ook – samen met de verhalende voorgevel – het verhaal van de geschiedenis van Gent, en bij uitbreiding de Gentenaar vertelt.Na de restauratie en renovatie wordt het gebouw opnieuw volop in gebruik genomen binnen zijn nieuwe functie. Het gebruik van het gebouw met bijhorend onderhoud zal het monument opnieuw veilig stellen voor langere termijn.

Video met een rondleiding na verbouwing

https://www.youtube.com/watch?v=UGtLbVFtGbQ

Video waarbij de nieuwe gevel onthuld wordt

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20180701_03591877